Leegstand

Gemeenten zijn verplicht om alle leegstaande gebouwen en woningen te inventariseren en op te nemen in een leegstandsregister. Dit is een van de stappen die de gemeente onderneemt om een betaalbaar, kwalitatief en voldoende ruim woningaanbod te realiseren. Woningen die zonder reden leegstaan, dragen ook bij aan de schaarste aan betaalbare en kwaliteitsvolle woningen en drijven huur- en verkoopprijzen op. Langdurige leegstand is op zijn beurt vaak de voorbode van verwaarlozing en verkrotting. Soms zelfs van de verloedering van een straat of buurt.

Wanneer is er sprake van leegstand?

Er is een onderscheid tussen woningen en gebouwen. Een woning wordt als leegstaand beschouwd als die sinds meer dan 12 maanden niet meer wordt bewoond. Een gebouw wordt als leegstand beschouwd als minstens de helft van de oppervlakte sinds meer dan 12 maanden niet meer in gebruik is volgens de vergunde functie van het gebouw. De functie blijkt uit de stedenbouwkundige vergunningen, milieuvergunningen...

De gemeente stelt leegstand vast met objectieve criteria, bijvoorbeeld: er is geen domiciliëring gedurende 12 maanden of langer, er zijn geen aansluitingen op nutsvoorzieningen of heel laag verbruik, de brievenbus puilt uit, ontbreekt of is toegeplakt, de rolluiken zijn langdurig gesloten, de ramen zijn dichtgeplakt, de toegangspaden zijn overwoekerd…

De lijst van vaststellingen is niet-limitatief en elke indicatie kan aangegrepen worden om aan te tonen dat een woning of gebouw leeg staat. Let op: ondanks een inschrijving in het bevolkingsregister kan toch leegstand worden vastgesteld aan de hand van andere indicaties.

Leegstand wordt steeds ter plaatse vastgesteld door een bevoegd persoon en alle zakelijk gerechtigden worden door de gemeente per aangetekende zending op de hoogte gebracht van de opname van de woning of het gebouw in het leegstandsregister. Deze aangetekende zending bevat een genummerde administratieve akte. Dit is de officiële verklaring van vaststelling van leegstand.

Tegen de vaststelling van leegstand kan binnen een termijn van 30 dagen (datum poststempel) beroep aangetekend worden door een beroepsschrift tegen ontvangstbewijs of aangetekend te richten aan het college van burgemeester en schepenen. Dit bezwaarschrift dient de volgende gegevens te bevatten:

• naam indiener bezwaar
• gegevens belast goed
• bewijsstuk(ken) die het bezwaar ondersteunen

Als de eigenaar geen beroep aantekent tegen de vaststelling of als het beroep verworpen wordt, dan wordt het pand effectief opgenomen in het leegstandsregister. In dat geval zal de eigenaar na 1 jaar op de inventaris heffingsplichtig worden. (Klik hier voor het belastingreglement leegstand.) De belasting is jaarlijks oplopend en bedraagt:

• 1250 euro na het 1e jaar
• 2500 euro na het 2de jaar
• 3750 euro  na het 3de jaar
• 5000 euro na het 4de jaar en alle volgende jaren

Uiterlijk drie maanden na het verzenden van het aanslagbiljet kan bezwaar worden ingediend tegen de heffing. Dit gebeurt tegen afgiftebewijs of aangetekend en gericht aan het college van burgemeester en schepenen. Indien gewenst kan de eigenaar ook gehoord worden.

Onder sommige voorwaarden kan vrijstelling van de leegstandsheffing bekomen worden. Deze vrijstellingen vindt u terug in het leegstandsreglement. 

Om te vermijden dat u als eigenaar van een langdurig leegstaande woning of gebouw een heffing moet betalen, kan u er dus maar beter voor zorgen dat uw woning of gebouw gebruikt wordt. U kan bijvoorbeeld overwegen om uw woning te verhuren via een sociaal verhuurkantoor. Er bestaan in dat kader ook heel wat premies om de woning te isoleren en te renoveren.

Meer informatie

Wenst u meer informatie over de procedure van leegstand, wilt u leegstand melden of hebt u vragen in verband met sociaal verhuren, neem dan contact op met de leegstandsbeheerder: leegstand.bertem@igo.be - gsm 0498 17 32 98. Of lees de leegstandsbrochure.

Bij interesse voor verhuur via het sociaal verhuurkantoor, neem contact op met SVK SPIT: info@spitsvk.be - tel. 016 49 17 28.

Voor vragen over premies wat betreft het verbouwen en renoveren van een woning, contacteer de woonconsulent: woonloket.bertem@igo.be - gsm 0471 66 36 93.